Em lớn lên đã thấy hàng xoan ngự bên bờ giậu tự bao giờ. Hàng xoan ấy là ranh giới giữa nhà hàng xóm và nhà em.

Và rồi dưới tán những cây xoan đào ấy là nơi học bài lý tưởng cho em. Hoa xoan nở rộ, những chùm hoa trắng tím đu đưa như làm duyên với chàng gió. Làn gió nhẹ thoáng qua, từng cánh xoan li ti nghiêng nghiêng rơi như luyến tiếc không muốn rời cành. Hương hoa xoan không ngọt ngào như hoa bưởi, không “ngan ngát” như hương cau mà đậm đà đến khó tả. Học bài xong, em tựa người vào gốc xoan thả hồn cùng mây trời, nghe lòng mình trải rộng. Em nghe như có tiếng hát ru của cô Tấm vọng về từ câu chuyện cổ tích năm xưa bà kể. Bất chợt ánh mắt lạ nhìn em trước cổng trường nửa như đợi chờ, nửa muốn lẩn tránh từ chiều qua len trong tim rất khẽ. Ánh mắt ấy sao mà lạ thế (?) Nó cũng lạ và thi vị như lần đầu em phát hiện ra vẻ đẹp tuyệt diệu của hoa xoan vậy.

Ngày thi tốt nghiệp phổ thông trung học đã gần kề. Buổi chia tay cuối năm tổ chức tại lớp… Ánh mắt lạ ấy hát tặng tập thể bài “Hoa Xoan đêm hội” – Đặng Nguyễn và “tặng riêng cho…”.

Em không dám nhìn thẳng vào ánh mắt ấy bởi em rất sợ phút giây hạnh phúc nhất sẽ mau tan biến. “Hoa xoan cánh màu trắng tím, là tình yêu mình trao nhau”. Lời hát ấy sao mà truyền cảm, sao mà ngọt ngào đến vậy?

Em bỗng thấy yêu bờ giậu trước vườn nhà mình hơn. Thương làm sao cái xóm nhỏ bé lẫn con đường mòn quen thuộc ngày ngày dẫn em đến lớp. Cảm ơn những cái rất bình dị, gần gũi ấy đã cho em biết cảm nhận thết nào là tình cảm vượt lên trên tình yêu thương bảo bọc của mẹ cha. Một thứ tình cảm chỉ cảm nhận bằng ánh mắt, bằng môi cười, bằng từng lời nói dịu dàng chăm lo săn sóc cho nhau.

Chiều nay, em lang thang dưới hàng xoan. Đâu đây hơi thu đã luồn trong gió. Từng ngọn gió thu tiễn lá vàng về với cội. Những mầm sống khẽ cự mình trên thân cây …

Ngày mai, em sẽ xa quê, không biết đến bao giờ em mới được gặp lại hoa xoan. Cảm giác xốn xang, rạo rực lại ùa về tựa mùa bang khuâng nở “hoa xoan khi xưa nở đầy, mà anh hay nói là hoa thương nhớ – để nhớ tới – mình nhớ mối tình đầu” –(Hoa xoan đêm hội). Vâng! Kỷ niệm của tìnhd dầu sẽ theo em mãi, cũng như hoa xoan – hình bóng thân thương của quê nhà sẽ bên em suốt quãng đường còn lại.

Vũ Cẩm Chướng